پنجاه سال پیش در اوایل ماه ژوئن سال 1966، ایان مک هارگ، گرادی کلی، کمپل میلر، چارلز ر.هاموند، جرج ای. پتن و جان سیمون در جلسه ای که توسط بنیاد معماری منظر (LAF) که به تازگی شکل گرفته بود و در تالار Independence Hall فیلادلفیا برگزار شد، شرکت کردند. آنها با تحریک احساسات نسبت به بحران محیطی و آینده آن، نقش معمارمنظر در رفع این بحران را اذعان داشته و بیانیه ای تحت عنوان “اعلام نگرانی” پیش نویس و امضا کردند. این بیانیه، استراتژی چهار جانبه ای را برای افزایش اثر تعداد محدود معماران منظر و تربیت بیشتر افراد آموزش دیده جهت مقابله با آینده ای که آنها برای محیط زیست متصور شدند، ارائه کردند.
دهه 1960، دوران فعالیت و زمان فرار بود. در واقع می توان گفت روزگاری غیرعادی بود. رودخانه ها در آتش بودند، مصرف آفت کشها به بهاری خاموش منتهی می شد و نگرانی نسبت به محیط زیست نمی توانست بیشتر از این نادیده گرفته شود. امضاکنندگان بیانیه “اعلام نگرانی” به شدت نسبت به روند گسترش زمینها و آنچه بر سر منظر آمریکا می آمد، ناراحت و پریشان بودند. به گفتهی آنها” آنچه که امروز تنها مایه نگرانی و آزار است، فردا تهدیدی برای زندگی محسوب میشود. ما نسبت به سوء استفاده از محیط زیست و گسترش آنچه که تمام ارتباط ما را با فرآیندهای بدوی طبیعت قطع کرده است، نگرانیم. دریاچه اِری (Erie) در حال آلوده شدن است، شهر نیویورک با کمبود آب مواجه است، رودخانه دلاوِر (Delaware) نمکی شده است، رودخانه پوتومک (Potomac) از فاضلاب شهری و لجن انباشته شده است. هوا در شهرهای بزرگتر آلوده است و شهروندان دیدشان کم شده و به سختی تنفس میکنند. اکثر شهرهای آمریکایی، ارتباط بصری و فیزیکی خود را با طبیعت به هر شکلی قطع کرده اند. به زودی زندگی در چنین محیط آلوده ای تجربه جهانی بشریت خواهد شد.”
در سال 1966، معماری منظر نقشی مهم در جهت رفع مجموعه ای از مشکلات میان رشته ای که با آنها مواجه هستیم، داشت. اما آیا 50 سال بعد، وقت آن است که در بیانیه امضاکنندگان تئوری تغییر و استراتژیهایی که سهم معمارمنظر را مشخص میکند، بازنگری شود؟
ابزارهای زمان
این رویاها و تصورات جسورانه به آنها قدرت میداد که نه تنها در مقابل بحرانهایی که با آنها مواجه بودند، بلکه در تمام زمینه های سیاسی و فرهنگی- اجتماعی زمان نیز فعالیت کنند. دهه 1960، دوره افزایش آگاهی زیست محیطی بود که به سوی سیاستهای پیشگامانه و برنامهها و اصول جدید پیش میرفت. در اولین سال برگزاری “روز زمین” که در 22 آوریل سال 1970 اتفاق افتاد، حدود 20 میلیون آمریکایی در تظاهرات شرکت داشتند. وضعیت محیط زیست نیازمند توجه و حمایت لازم از جانب هر دو حزب سیاسی، فقیر و غنی، دانشجویان و تجار بود.
در اواخر 1970، رئیس جمهور وقت آمریکا، ریچارد نیکسون، آژانس حفاظت زیست محیطی ایالت متحده (EPA) را تشکیل داد و در دوره های بعد قانونگذاری زیست محیطی گسترده ای به تصویب رسید مانند قانون سیاستهای ملی زیست محیطی (NEPA، 1970)، قانون هوای پاک (1970)، اصلاح قانون فدرال کنترل آلودگی آب (1972)، قانون گونه های در حال انقراض (1973)، قانون حفاظت و بهبود منابع (1976)، قانون آب پاک (1977) و قانون جامع مسئولیت و جبران زیست محیطی (superfund، 1980). این قوانین، تشعشعات و مواد سمی و حیات وحش محافظت شده را تنظیم کرده و بیانیه های تأثیرات زیست محیطی را برای ایجاد آگاهی آژانسهای فدرال و تصمیم گیری آنها، لازم و ضروری می داند.
این قوانین انقلابی بودند و تأثیر عمیقی داشتند، خصوصاً توجه قابل ملاحظه به مواد سمی. هنوز رشد و توسعه تا حد زیادی هم در آمریکا و هم در جهان بدون کنترل ادامه داشت. با گذشت زمان، درک و توجه ما به مشکلات ناشی از آلایندههای فراگیر که بیشتر نامحسوس هستند جلب شد مانند نشر کربن و حرکت سیلابها و تغییرات دراز مدت منظر بر اثر قطع درختان جنگل، روییدن بی نظم گیاهان هرز و کشاورزی صنعتی.
یک توافق عمیق
آنچه که به عنوان مسائل زیست محیطی منطقه ای و ملی در 50 سال گذشته دیده شد، امروزه به عنوان مسائلی جهانی شناخته می شوند. به دلیل رشد جمعیت و افزایش مصرف، ما با چالشهای به شدت پیچیده ای روبرو هستیم، همچون تغییرات و سازگاری آب و هوا، رشد سریع شهرسازی، نا امنی غذایی، انقراض انبوهی از گونه ها و نابرابری. فقر کیفیت هوا در کلانشهرهای چین، وضعیت غیرانسانی زندگی در محله های فقیرنشین آمریکای لاتین و بیابان زایی در آفریقا نشاندهنده آن است که ما هنوز در یک وضعیت بحرانی زیست محیطی هستیم.
ابعاد و پیچیدگیهای مشکلات امروزی بسیار بزرگ هستند و حتی چالش برانگیزتر آن است که سبب قطع هر چه بیشتر ارتباط اجتماعی با طبیعت شده است. ما هنوز به واسطه علم، آگاهی عمیقی نسبت به محیط مان، سلامت انسان و سیستم جهانی داریم. فهمیدیم که طبیعت و سیستمهای ساخت بشر کاملاً به هم پیوسته و وابسته هستند. همچنین می دانیم که مشکلات زیست محیطی نیازمند راه حلهایی است که پاسخهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی – فرهنگی را همگام و پیوسته با هم جواب دهد.
در عصر اطلاعات که همکاری و انتقال فناوری در مقیاسی جهانی و با سرعتی مضاعف در حال رخ دادن است، برای ما فرصتی بی نظیر فراهم شده تا با یکدیگر همکاری کنیم. چارچوب عهدنامه ملل متحد در رابطه با اهداف توسعه پایدار تغییرات اقلیمی و زیستگاههای آینده، کنفرانس مسکن و توسعه شهری پایدار، نمونه هایی از چشم انداز و برنامه های بلندپروازانه ای است که ما در کنار هم موفق به انجام آنها خواهیم بود.
نقش معماران منظر
علیرغم موفقیتهای شگرف به دست آمده در 50 سال اخیر، هنوز “اعلام نگرانی” به طور قابل ملاحظه و نگران کننده ای مناسب امروز است. تغییرات کمی در ضمایر، افزودن چشم اندازی جهانی و به حساب آوردن تغییرات اقلیمی و اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن و نیاز به معماران منظر برای اثبات تخصص حرفه ای خود، بیش از پیش ضروری است، به طوری که در بیانیه ایالتها آمده است: “هیچ درمان یکباره و هیچ علاج تک منظوره ای وجود ندارد اما به راه حل مشترکی نیاز است. کلید حل بحران زیست محیطی در دست رشته معماری منظر است، حرفه ای که با فرآیندهای محیطی وابسته سر و کار دارد.”
ما به عنوان معماران منظر به گونه ای منحصربفرد آموزش دیده ایم که برای سرچشمه های طبیعی، فرآیندهای طبیعی و مردم طراحی کنیم. با وجود تعاریف متفاوتی که از پایداری شده است – کربن صفر، ضایعات صفر، آب خالص صفر، تنوع زیستی و زیست پذیری – این سیستم فکری و “رویکرد منظرین”، به ما چشم اندازی بی نظیر و اجازه ایفای نقش در پرداختن به چالشهای زمانه را میدهد و پایداری نمیتواند بدون در نظر داشتن راه حلهای منظرین به دست آید. چشم انداز بلندپروازانه جهانی برای توسعه پایدار و سازگاری تغییرات اقلیمی، به چشم انداز منظر و مهارتهای طراحی معماران منظر نیاز دارد تا به این اهداف جامه عمل بپوشاند و با موفقیت به آنها شکل دهد.
در دهم و یازدهم ماه ژوئن، LAF میزبان اجلاس بی سابقه ای در فیلادلفیا بود تا اصولی برای معماری منظر تدوین کند که سهم حیاتی آن را در قرن 21 مشخص کند. ” اجلاس معماری منظر و آینده”، گروه متنوعی از متفکرین برجسته و در حال ظهور و تأثیرگذار در رشته معماری منظر را دور هم جمع میکند تا آنچه که این حرفه در طی 50 سال اخیر به دست آورده را به شکلی منتقدانه منعکس کند، ایده های جسورانه ای برای آنچه که باید در آینده به دست آید، اظهار کند و در رابطه با راه رسیدن به اینها به بحث و گفتگو بنشیند.
این گردهمایی تاریخی حرفه ای، برای طرح دوباره بیانیه “اعلام نگرانی” اصلی در سال 1966 بنا نهاده میشود و نقطه عطفی برای انتشار ایده های ارائه شده خواهد بود. دنیا به آنچه که معماران منظر باید پیشنهاد دهند، نیاز دارد و ما باید دیگران را در مسیری هدایت کنیم که این پیشنهادات را بپذیرند.
منبع: +
