هزاران سال است که نمادهای تاریخی یکی از مهمترین اجزای منظر شده اند. تعدادی از آنها تقریباً بلافاصله توسط جامعه خود پذیرفته شده اند، در حالی که باقی آنها باعث اختلاف، شکایت و یا حتی اعتراض شده اند. بعضی از مواقع مدت زمانی طول می کشد تا یک بنای تاریخی در منظر رشد کند و به عنوان بخشی از آن و یک نماد شناخته شود.
ممکن است مصریان نیز راجع به مجسمه ابوالهول یا اهرام اختلاف داشته اند. اصولاً نمی توان مصر را بدون آن ساختمانهای با شکوه تصور کرد. نمادهای دیگری هم بوده اند که از آزمون زمان گذر نکردند و جهان از آنها متنفر شد یا آنها را محو و فراموش کرد. در این مطلب لیستی از بناهای تاریخی که در زمان خود بیشترین جنجال را به پا کرده اند، ارائه می شوند.
ابلیسک بوینس آیرس، آرژانتین
این نماد در سال 1936 توسط آلبرتو پربیش (Alberto Prebisch) و در میدان جمهوری (Plaza de la República) ساخته شد. این ابلیسک حالا نشان بوینس آیرس است، اما قبلاً اینگونه نبوده است. ساکنان شهر شدیدًا به شکل خشن و غیر انتزاعی آن اعتراض دارند. این موضوع که این بنا مکان یک کلیسا را اشغال کرده است، خشم آنان بیشتر برانگیخته است. این کلیسا برای دادن فضا به ابلیسک و خیابان تخریب شد. این نماد طی تاریخش شاهد رویداد های سیاسی و اعتراضات بوده و قسمتی از پروژه های هنری مختلف بوده است.
مسیح اقیانوس، پرو
مجسمه مسیح بعد از ساخت مسیح منجی در ریو دو ژانیرو توسط رئیس جمهور قبلی پرو آلان گارسیا (Alan García) مدل سازی شد. و از همان ابتدا به عنوان یک مجسمه جنجالی مطرح بود. شهردار لیما فقط چند روز قبل از شروع ساخت از آن مطلع شده بود و تمام سازه آن در برزیل طراحی و ساخته شده بود. هیچ مطالعه ای روی تاثیر بالقوه ی آن بر منطقه انجام نشده بود و تعداد زیادی از مردم در رابطه با هزینه و وفاداری کشور به کلیسای کاتولیک شکایت داشتند. اما در حال حاضر بنا ساخته شده است و با ارتفاع 37 متر بر فراز پایتخت پرو قرار دارد.
هرم موزه لوور، فرانسه
این بنا در سال 1989 به عنوان یک ورودی جدید و مدرن به موزه لوور اضافه شد. از آن به بعد این بنا در منظر پاریس رشد کرد. این بنا در زمان ساختش به علت ماهیت فوق مدرن آن که درست جلوی کاخ کلاسیک قرار داشت جنجالی شد. این افسانه که هرم 666 پانل شیشه دارد به محبوبیت بنا کمکی نکرد. حتی اتهاماتی وجود داشت که معمار آمریکایی، آی ام پی (I.M.Pei)، قلب پاریس را تخریب کرده است. هر چند به نظر می رسد مردم به این ساختمان نمادین عادت کرده اند.
دره سقوط، اسپانیا
این کلیسای بزرگ به دستور ژنرال فرانکو برای بزرگداشت کشته شدگان طی جنگ داخلی دهه 1930 اسپانیا و به دست زندانیان سیاسی در کوهستان تراشیده شد. سالها مخالفت و اعتراض به این بنا منجر به تشکیل یک کمیسیون برای تعیین آینده آن شد. به احتمال زیاد جسد فرانکو از این مکان بیرون برده خواهد شد و کل بنا احتمالاً به عنوان نماد دموکراسی باز طراحی خواهد شد.
مجسمه موسی، لهستان
ارتفاع این بنا به تنهایی به 36 متر و با احتساب تپه ای که روی آن بنا شده است به 52.5 متر می رسد. این بنا بلندترین مجسمه از موسی در جهان است. این بنا در یک دشت بزرگ کنار بزرگراه برلین – ورشو، مقابل یک فروشگاه بزرگ قرار دارد. شکوه این بنا و مکان کم زرق و برق آن، این بنا را دستمایه تمسخر و لطیفه های بی مزه کرده است. همچنین نگرانیهایی بابت حفظ امنیت بنا نیز هست. تمام پروژه در سال 2010 انجام شد. بودجه این بنا توسط جمعیت محلی لهستان تامین شد.
فرشته شمال، انگلستان
این نماد قدیمی و جنجالی نشان شمال شرقی انگستان است. این سازه بین سالهای 1994 تا 1998 بر روی تپه ای در لبه جنوبی لوفل (Low Fell) ساخته شده است. امروزه اکثر مردم با این سازه نمادین ارتباط برقرار کرده اند. هر چند طی ساخت آن نگرانیهای فراوانی ایجاد شده بود.
این نگرانی وجود داشت که مجسمه عظیم ممکن است باعث حواس پرتی راننده ها شود، باعث تداخل در امواج گیرنده های تلویزیون شود و منظره را خراب کند. البته پروژه باعث هیچ یک از این موارد نشد. بر عکس، این سازه به یک جاذبه توریستی تبدیل شد و مایه الهام دیگر مجسمه سازیها گردید. بعضی از این الهامات کاملاً ستیزه جویانه هستند مانند فرشته جنوب و فرشته غرب که در تقابل با این سازه هستند.
مجسمه رنسانس آفریقایی، سنگال
این مجسمه به دستور رئیس جمهور عبدالله واد ساخته شده و در 2010 پرده برداری شد. این مجسمه به خاطر هزینه زیاد و همچنین تبعیض جنسیتی مورد انتقاد قرار گرفت. مجسمه نشان دهنده مردی تنومند با یک کودک در دستانش است که از یک آتشفشان پدیدار شده و در حال بالا کشیدن یک زن است. این بلندترین مجسمه در آفریقا است و توسط یک معمار رومانیایی طراحی شده است و با هزینه 27 میلیون دلار توسط یک شرکت در کره شمالی ساخته شده است. این امر خود یکی از دلایل جنجالی بودن آن است.
نماد مبارزه با تروریسم جهانی، آمریکا
این نماد یادبود بزرگ در سال 2006 توسط روسیه به آمریکا داده شد. در ابتدا قرار بود این اثر در شهر نیوجرسی قرار گیرد اما شهرداری مخالفت کرد و در نهایت در بایون قرار گرفت. این مجسمه از فولاد ساخته شده و با برنز پوشانده شده است. برج 30 متری در وسط شکاف خورده است و یک قطره اشک فولاد ضد زنگ در این بازشدگی آویزان است که یادبود کشته شدگان در حملات تروریستی در آمریکا است. این مجسمه جنجال های زیادی به پا کرد. هنرمند آن به زیبایی شناسی نامفهوم متهم شد و به دلیل قرار دادن یک لیست منسوخ از قربانیان به همراه یک عکس بزرگ از پوتین در پایه مجسمه سرزنش شد. بالاتر از همه آن که بنای یادبود، مناظر زیبای منهتن را خراب کرده است.
برج ایفل، فرانسه
برج ایفل اولین اسمی است که هنگام مسافرت به پاریس به ذهن می آید. هیچ کس نمی تواند این شهر را بدون این برج و سازه نمادینش تصور کند. البته همیشه این برج نماد شهر پاریس نبوده است. ساخت این برج جنجالی بوده است و میان هنرمندان و معماران قرن نوزدهم پاریس اعتراضات زیاد را به وجود آورده است. آنها راجع به امکان اجرای سازه و تخریب منظر شهر به واسطه برج نگران بودند. عده ای از مخالفان همان زمان که برج ساخته شد آن را پذیرفتند و دیگران به تنفر از آن در باقی عمرشان ادامه دادند.
طاق بی طرفی، ترکمنستان
این بنای خودپسندانه توسط رئیس جمهور مادام العمر ترکمنستان، صفر مراد نیازوف و در جشن پذیرش بی طرفی به عنوان سیاست رسمی ساخته شد. طاق بی طرفی یک برج موشک شکل بود که در بالای آن یک مجسمه طلا از خود نیازوف قرار داشت. مجسمه در طی روز می چرخید و صورت آن همیشه رو به آفتاب بود. این بنا در سال 1998 و با هزینه 12 میلیون دلار ساخته شد. سازه مجسمه، نماد آشکاری از غرور و خودپسندی یک شخص بود. طبق دستور رئیس جمهور جدید، طاق در سال 2010 از هم باز شد و با بنای بی طرفی به ارتفاع 95 متر جایگزین شد. بنای جدید در حومه شهر قرار دارد. مجسمه طلا قسمتی از آن است اما متاسفانه دیگر نمی چرخد.
منبع: +
