در این مطلب به بازسازی یکی از مهمترین و ویژه ترین مکانهای پایتخت فرانسه، فضای بزرگ 3.8 هکتاری، میدان جمهوری پاریس پرداخته شده است.
اکثر مردم پاریس را به عنوان “شهر عشاق” و افراد کمتری پاریس را به عنوان “شهر نور” می‌شناسند. پاریس به دلیل نقشش در عصر روشنگری، “شهر نور” نام گرفت، از طرف دیگر پایتخت فرانسه یکی از اولین شهرهای اروپایی بود که روشنایی خیابان توسط شعله های گاز را به همراه داشت. یک واقعیتهای جالب دیگر در مورد پاریس این است که – بر خلاف اکثر پایتخت های دیگر جهان – پاریس هرگز توسط جنگ یا فاجعه‌ای این چنینی نابود نشده است و علی‌رغم مدرنیزه کردن فضای شهری، معماری و زیرساخت شهری شهر از ابتدا از جایگاه تاریخی خود در نقشه خیابانی دفاع می‌کنند.
میدان جمهوری؛ قبل و بعد از مداخله
پیش از مداخله و طراحی آژانس معماری و شهرسازی فرانسه، TVK، میدان جمهوری ساختار متفاوتی داشت. این میدان از دو باغ و یک میدان شلوغ بین آنها، با مجسمه جمهوری که در بالای جریان ترافیک قرار گرفته، تشکیل شده بود. از آنجا که میدان موقعیت مکانی خاصی در بین تقاطع سه منطقه پاریسی و هفت شریان اصلی با ترافیک سنگین دارد، نقش مهمی ایفا می کند. تیم TVK با یک راه حل طراحانه با هدف تغییر میدان جمهوری به بزرگترین پیاده‌راه وارد شد تا یکی از مهمترین مکانهای قرن 21 در پاریس را نمایش دهد.
نور سبز برای عابران پیاده
طراحان برای ایجاد یک فضای جمعی وسیع که برای جمعیت قابل توجهی آماده باشد، انتخاب دیگری جز اینکه از مدل دایره ترافیکی رها شوند، نداشتند. بدین ترتیب فضای دو هکتاری بدون وسایل نقلیه و پر از درختان و مردم در عین نظم و ترتیب طراحی شد.
میدان در یکی از جبهه های خود مستقیماً به بدنه شهری و نماهای ساختمانها متصل می شود. میدان مردم را از همان لحظه ای که بر روی سنگهای سنگفرش گام برمی دارند، به سوی خود جذب می‌کند. یک بازدیدکننده می‌تواند به غرفه‌ای رفته و فنجانی قهوه بنوشد، سپس برای مدتی بنشیند و کودکانی را که در حوض بازتابنده بازی می‌کنند، تماشا کند یا در اطراف مجسمه قدم بزند و نفسی از شکوه آن بکشد. دو سکو که به طور طبیعی در تراز بالاتری قرار دارند، فرصتی برای تفریح یا گفتگوی دوستانه فراهم می کنند.
طراحی نامتقارن میدان جمهوری پاریس
تغییر محل میدان جمهوری با القاء دو خط تقارن در امتداد محور طولی و افزودن عملکرد و ارزشهای محیطی به پروژه ادامه یافت. ترکیب نامتقارن نه تنها میدان پیاده محور را به محیط اطراف متصل می‌کند، بلکه در این عمل ویژگیهای آب و هوایی محل نیز در نظر گرفته شده است. این نوع از چینش درختان، حضور حیاتی گیاهان را تقویت می کند در حالی که اجازه می دهد که نور خورشید به کوچه ها برسد و باد گرم نفوذ کرده و هوا را تازه کنند. از طرفی در فصل زمستان، درختان باد سرد را مسدود می کنند.
علاوه بر این، در ساختار جدید، جریان ترافیک سواره از لبه جنوبی عبور می‌کند و به جای اینکه به مرکز میدان برسد، تنها بر روی دو محدوده کوچکتر میدان قرار می‌گیرد. میدان جمهوری روی تونلهای مخابراتی، فاضلاب و پنج خط مترو قرار دارد. در واقع این پلازا به عنوان یک سقف نیز عمل می‌کند. یک شیب تقریباً نامحسوس یک درصدی به سمت دو ساختمان در شمال سایت وجود دارد و تا قسمت ترافیک مشترک عابران، اتوبوسها و تاکسی‌ها ادامه دارد. بنابراین، قابلیت دسترسی عالی و مداوم در سایت تضمین شده است.
انتخاب مصالح در طراحی
تاثیر همگونی کفپوش بر روی بستر و زمینه به خوبی خودنمایی می‌کند. مخلوطی از سنگفرشهای سبک و تیره و روشن که همه مناطق باز و دارای سایه را پوشش می دهند. با توجه به اندازه و رنگ، پانلهای بتنی پیش ساخته و با دوام در عین سادگی، باعث ایجاد فضایی همگن و مستعد برای فعالیتهای متنوع اجتماعی شده اند تنها نقطه برجسته در کف، غرفه‌ای است که در آن یک کافه با موضوع “جهان و رسانه” قرار دارد.
معماری و محوطه هماهنگ
غرفه دارای طراحی ظریف و مینیمالیستی همانند طراحی میدان است. در مواجهه با مجسمه جمهوری و حوض انعکاسی، دیواره کافه به گونه‌ای شفاف است که مناظر اطراف را نمی پوشاند.
استفاده از آب در طراحی
در کنار حوض بازتابی، آب در حوضچه مدور اطراف بنای یادبود نیز حضور دارد. آب در میدان عملکرد زیبایی شناسی، اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیکی دارد و این حوض مجموعه ای از خصایص موردنیاز برای طراحی شهری مدرن را داراست.
در طرح پوشش گیاهی، بیش از 150 درخت در ردیفهای منظم با ظاهری متین و شخصیت متناسب با چهره جدید میدان جمهوری کاشته شده است.
پس از تجزیه و تحلیل طرح جدید میدان جمهوری، چند سوال مطرح شد:
- عقاید مردم محافظه کارانه است و برخی از آنها از حذف چمنهای سبز و فواره حمایت نمی کنند.
- مشخص نیست که ترافیک از زمانی که میدان برداشته شده است بهینه سازی شده است یا خیر؟
با این حال، مزایای بازسازی نامحدود است. واقعیت این است که مردم در طرح جدید می توانند به مجسمه جمهوری به صورت آزادانه دسترسی پیدا کنند و به معنای واقعی کلمه تاریخ فرانسه را لمس کنند. مردم در این میدان به تاریخ خود و شهر خود و همچنین به یکدیگر متصل می شوند و این دقیقاً همان چیزی است که میدان جدید جمهوری ارائه می دهد.
